Sławni Brytyjczycy – czyli nazwiska które należy znać

Brytyjczycy są niewątpliwie jednym z bardziej wpływowych narodów. Ich różnorodne osiągnięcia przyczyniły się do rozwoju wielu dziedzin naszego życia. Dlatego też, warto zaznajomić się z najważniejszymi angielskimi nazwiskami i osobowościami, które dzięki swoim dokonaniom zapisały się na kartach historii. 

Sławni Brytyjczycy to za mało? Chcesz poznać lepiej kulturę brytyjską? Sprawdź inne wpisy na blogu CHOICES i przeczytaj między innymi o skomplikowanym symbolu Wielkiej Brytanii. 

Sławni Brytyjczycy

Według definicji BBC, „Great Briton”, czyli wybitny Brytyjczyk, to osoba, która urodziła się lub żyła na Wyspach Brytyjskich, bądź w Irlandii, i odegrała istotną rolę w życiu Wysp Brytyjskich.

Długą listę sławnych Brytyjczyków z pewnością powinna otworzyć sama rodzina królewska na czele z Królową Elżbietą II, która jest symbolem Wielkiej Brytanii. Tuż za nią plasowałby się William Szekspir i jego znana i uznawana na całym świecie twórczość literacka. Jednak te nazwiska stanowią tylko szczyt góry lodowej, ponieważ Brytyjczycy mają swoich reprezentantów w niemal każdej dyscyplinie, między innymi w polityce, nauce, literaturze czy muzyce. 

W 2002 roku BBC stworzyło ranking 100 najwybitniejszych Brytyjczyków, a pierwsza dziesiątka została przybliżona szerszej publice w serii telewizyjnych programów publicystycznych zatytułowanej „Great Britons”. Po mimo upłynięcia już dwunastu lat od czasu publikacji rankingu, lista wydaje się być wciąż aktualna, a nawet niewyczerpana. 

Warto pamiętać, że sławni Brytyjczycy to nie tylko osoby urodzone w Wielkiej Brytanii, ale także obcokrajowcy. Z powodu licznych migracji głównie w XX wieku, do Wysp Brytyjskich dotarło tysiące ludzi z różnych zakątków świata. W dużej mierze były to emigracje z ówczesnych kolonii brytyjskich spowodowane kryzysem ekonomicznym i politycznym. Przykładem osoby urodzonej poza granicami Wielkiej Brytanii, a która odniosła ogromny sukces na skalę światową jako Brytyjczyk, był pochodzący z Zanzibaru Freddie Mercury. 

Co raz częściej w różnego rodzaju rankingach i artykułach podkreśla się pozytywny wpływ i dokonania osób czarnoskórych pochodzących z Wielkiej Brytanii. Tym sposobem przełamują oni stereotypy, walczą z nietolerancją oraz rasizmem, a co ważniejsze wnoszą istotne wartości jednocześnie kształtując dzisiejsze społeczeństwo. Z tego tytułu stworzony został ranking 100 sławnych Brytyjczyków pochodzenia afrykańskiego i afro karaibskiego, aby podkreślić siłę, determinację i wpływ tej często dyskryminowanej grupy etnicznej, która w brew pozorom stanowi dużą część brytyjskiego społeczeństwa. Lista ta jest aktualizowana co roku, a nazwiska, które pojawiają się na pierwszych miejscach trafiają do galerii sław „Hall of Fame”. 

Listę z 2019 roku otwiera urodzony w Sudanie Ismail Ahmed – twórca i założyciel transferu pieniężnego WorldRemit. Transfer ten umożliwia migrantom bezpieczne przesyłanie pieniędzy do swoich rodzin za granicą. Wynalazek Ahmeda powstał w 2010 roku i był zmotywowany przez własne, raczej przykre doświadczenia z przesyłaniem pieniędzy za granicę. Ismail w niejednym wywiadzie podkreślał, że gdy sam jako imigrant zarabiał na utrzymanie siebie i swojej rodziny zbierając truskawki, przesłanie pieniędzy było bardzo niewygodne, a także drogie, dlatego postanowił to zmienić. Aktualnie z WorldRemit korzysta około 5 milionów ludzi, którzy przesyłają pieniądze do 150 krajów na całym świecie. Sam autor „Powerlisty” sławnych Brytyjczyków, Michael Eboda, wyraził swoje uznanie dla działalności Ahmeda, która, jak mówi, wstrząsa całą branżą związaną z przelewem pieniędzy jednocześnie wpływając pozytywnie na życie milionów ludzi na całym świecie. 

W pierwszej dziesiątce 100 zasłużonych Brytyjczyków o ciemnym kolorze skóry znaleźli się również:

• Pat McGrath założycielka własnej linii kosmetycznej i najbardziej wpływowa wizażystka na świecie
• Jacky Wright wiceprezes firmy Microsoft
• Stormzy wielokrotnie nagradzany za swoją twórczość muzyczną artysta i brytyjski raper 
• Edward Enninful urodzony w Ghanie, redaktor naczelny brytyjskiego magazynu Vogue
• Ebele Okobi urodzona w Nigerii, dyrektor ds. polityki publicznej Facebooka w krajach Afrykańskich, na środkowym wschodzie i w Turcji
• Paulette Rowe dyrektor ds. Współpracy w zakresie płatności i usług finansowych na Facebooku oraz dyrektor niezależny w Paysafe 
• Lynette Yiadom-Boakye jedna z największych brytyjskich malarek młodego pokolenia pochodząca z Ghany
• Richard Iferenta urodzony w Nigerii, partner i dyrektor ds. usług finansowych w KPMG International w Wielkiej Brytanii

Sławni Brytyjczycy w polityce 

W rankingu najwybitniejszych Brytyjczyków wszech czasów, BBC uplasowało na pierwszym miejscu Winstona Churchilla, zasłużonego męża stanu, pisarza i historyka z lat 1874-1965. Wyróżnienie to nie powinno szokować, gdyż były premier Wielkiej Brytanii, a także laureat literackiej Nagrody Nobla, dzięki swoim zasługom został okrzyknięty jednym z najwybitniejszych polityków i strategów okresu II wojny światowej. 

Dalej w rankingu pojawiają się takie nazwiska jak Elżbieta I, królowa Anglii z XVI i XVII wieku, Elżbieta II, obecna królowa Wielkiej Brytanii, Oliver Cromwell, lord protektor Anglii, Szkocji i Irlandii oraz główna postać wojny domowej w Wielkiej Brytanii, Margaret Thatcher znana jako Żelazna Dama, która w 1979 roku została pierwszą kobietą na stanowisku premiera Wielkiej Brytanii, Emmeline Pankhurst sufrażystka i najważniejsza brytyjska aktywistka walcząca o prawa kobiet , a także Florence Nightingale pielęgniarka i aktywistka z okresu I wojny światowej uznawana za prekursorkę nowoczesnego pielęgniarstwa. 

Jest to tylko kilka najważniejszych nazwisk, które miały ogromny wpływ na politykę w Wielkiej Brytanii, i które swoją determinacją i często odwagą doprowadziły do istotnych zmian w kraju. Jednak wiadomym jest, że kraj ten słynie głównie z monarchii, dlatego też spora ilość pozycji w rankingu zajęta jest przez członków rodziny królewskiej. Są to między innymi: Diana Spencer (księżna Walii), Arthur Wellesley (książę Wellington), królowa Wiktoria, król Anglii Henryk VIII, królowa matka Elżbieta, król Anglii Henryk V, król Anglii Edward I, i wielu innych. 

Jeżeli chcesz posługiwać się językiem angielskim tak jak Królowa Elżbieta II wybierz kurs angielskiego dopasowany do Twoich potrzeb w CHOICES!

Sławni Brytyjczycy w nauce 

Wielka Brytania odegrała ważną rolę w postępie naukowo technicznym. Wynalazki Brytyjczyków na zawsze zmieniły życie przyszłych pokoleń, a o to niektóre z nich.

Karol Darwin był uznawanym biologiem i twórcą teorii ewolucji. 

Isaac Newton był najwybitniejszym i najważniejszym uczonym wszech czasów. Jego badania i odkrycia doprowadziły do rewolucji naukowej w wielu dziedzinach nauki. 

Dzięki Alexandrowi Flemingowi pochodzącego ze Szkocji poznaliśmy substancję bakteriobójczą o nazwie penicylina. 

Stephen Hawking urodzony w Oxfordzie był jednym z najwybitniejszych astrofizyków, fizyków i teoretyków. Odznaczony najwyższymi medalami oraz Orderem Imperium Brytyjskiego. Jego odkrycia i wiedza jaką posiadał z dziedziny kosmologii i astrofizyki przyniosły mu międzynarodową sławę. 

John Logie Baird był pionierem techniki telewizyjnej, który opracował pierwszy działający system telewizyjny i wynalazł noktowizor. 

Bohater narodowy Robert Falcon Scott był brytyjskim wojskowym, oficerem Royal Navy oraz badaczem Antarktydy. Zginął jako ostatni z uczestników wyprawy Terra Nova, której celem było, między innymi, zdobycie bieguna południowego. 

Szkocki logopeda i nauczyciel muzyki Alexander Graham Bell, zasłynął z wynalezienia telefonu i innych licznych wynalazków telekomunikacyjnych. 

James Watt, kojarzony często z początkiem rewolucji przemysłowej, urodził się w Szkocji, był inżynierem i wynalazcą maszyny parowej. 

Nagrodzony Orderem Imperium Brytyjskiego przez Królową Elżbietę, Tim Berners-Lee to brytyjski fizyk i programista, który 30 lat temu dał światu Internet. Stworzył on sieć World Wide Web (WWW), a tym samym zapoczątkował erę Internetu. Jest uznawany za jednego z najważniejszych ludzi XX wieku. 

Sławni Brytyjczycy w literaturze 

Język angielski jest aktualnie językiem globalnym, którym posługuje się cały świat, a literatura brytyjska słynie z największych dzieł literackich stworzonych przez najwybitniejszych pisarzy. Brytyjscy literaci byli prekursorami wielu gatunków i trendów literackich, które później naśladowane były przez artystów z całego świata. Literatura brytyjska, jak każda literatura narodowa, pełni ważną rolę, ponieważ stanowi bezcenne źródło historyczne. 

Najsłynniejszym pisarzem i dramaturgiem brytyjskim jest za pewne William Szekspir. Warto jednak pamiętać o innych autorach, którzy wspólnie tworzą ten wybitny brytyjski kanon literacki. 

Geoffrey Chaucer, angielski poeta, filozof i dyplomata XIV wieku. Autor „Opowieści kanterberyjskich” („The Canterbury Tales”). Uznawany za najważniejszego autora z okresu średniowiecza.

William Tyndale, w 1524 roku jako pierwszy dokonał przekładu Biblii z języków oryginalnych tj. hebrajskiego i greckiego, a dodatkowo zrobił to za pomocą druku. 

Thomas More, angielski myśliciel, pisarz, polityk i męczennik z przełomu XV i XVI wieku. Autor „Utopii”, która przedstawia utopijną wizję Europy oraz idealnego państwa. W 1886 roku został beatyfikowany przez papieża Leona XIII, a w 2000 roku Jan Paweł II ogłosił go patronem polityków. 

Thomas Paine, urodzony w 1737 roku w Nowym Jorku, brytyjski pisarz i myśliciel z okresu oświecenia. Brał udział w rewolucji amerykańskiej oraz jest jednym z ojców założycieli Stanów Zjednoczonych. Prekursor liberalizmu, zwolennik idei wolnościowych i walki o prawa człowieka. Autor „Zdrowego rozsądku” („Common Sense”) i „Praw Człowieka” („Rights of Man”).

William Blake, brytyjski pisarz, poeta, malarz, drukarz i mistyk z okresu Romantyzmu. Jego twórczość wywarła ogromny wpływ na kulturę masową. Do najpopularniejszych tekstów literackich należy zbiór poezji „Pieśni niewinności” („Songs of Innocence”) oraz „Pieśni doświadczenia” („Songs of Experience”). 

Jane Austen, angielska pisarka z XVIII i XIX wieku zasłynęła ze swoich powieści opisujących problemy brytyjskiego społeczeństwa, między innymi „Duma i uprzedzenie” oraz „Rozważna i romantyczna”.

Charles Dickens, uznawany za najwybitniejszego przedstawiciela powieści społeczno-obyczajowej w drugiej połowie XIX wieku. Autor znanej „Opowieści wigilijnej”. 

J.R.R. Tolkien, brytyjski pisarz i profesor filologii klasycznej i literatury staroangielskiej na Oxfordzie, urodzony w południowej Afryce. Sławę przyniosły mu między innymi powieści fantastyczne, takie jak „Hobbit” czy „Władca Pierścieni”, które zapoczątkowały popularyzacje literatury fantastycznej. Był uznawanym filologiem, a w swoim życiu opublikował ponad sto tekstów akademickich z tej dziedziny. Brał udział w tworzeniu największego słownika języka angielskiego „Oxford English Dictionary”. Znał ponad trzydzieści języków obcych, a w tym łacinę, nordycki, staro islandzki czy anglosaski.

J.K. Rowling, urodzona w 1965 roku brytyjska pisarka, scenarzystka i producentka filmowa. Autorka powieści fantastycznych o Harrym Potterze. Z początku nauczycielka języka angielskiego, później jedna z najbogatszych ludzi w Wielkiej Brytanii. 

Sławni Brytyjscy muzycy 

Rynek muzyczny jest tak obszerny, że ciężko byłoby zmieścić wszystkich wybitnych artystów w jednym rankingu. Dlatego poniższe nazwiska to jedynie te, które znalazły się na liście stworzonej przez BBC. 

John Lennon, zajmujący ósme miejsce w rankingu wszech czasów, członek zespołu The Beatles, odznaczony Orderem Imperium Brytyjskiego w 1965 roku. Uhonorowany miejscem w Rock and Roll Hall of Fame. 

Paul McCartney, zajmujący dziewiętnaste miejsce w rankingu, jeden z Beatlesów także uhonorowany Orderem Imperium Brytyjskiego. Jego nazwisko widnieje w Księdze Rekordów Guinnessa, jako muzyka i kompozytora, który odniósł największy sukces w historii muzyki. Uhonorowany miejscem w Rock and Roll Hall of Fame. 

Dawid Bowie, piosenkarz, kompozytor, multiinstrumentalista, producent muzyczny, aktor, malarz i kolekcjoner sztuki. Innowator w muzyce popularnej głównie w latach 70. i 80. XX wieku. Grał na ponad trzynastu instrumentach. Uznawany za symbol androgenicznego piękna. Uhonorowany miejscem w Rock and Roll Hall of Fame i w wielu innych rankingach najlepszych muzyków wszech czasów. 

Boy George, niekonwencjonalny brytyjski piosenkarz i DJ irlandzkiego pochodzenia. Dusza artystyczna, projektant mody i fotograf. Był wokalistą zespołu Culture Club. Największą sławę przyniosły mu lata 80. XX wieku, kiedy wraz z zespołem wypuścił takie przeboje jak „Karma Chameleon” i „Do You Really Want To Hurt Me”.

Cliff Richard, jeden z najpopularniejszych brytyjskich artystów pop. W swoim dorobku ma około 70 albumów i ponad 130 singli. Uhonorowany Orderem Imperium Brytyjskiego. 

Do jego największych przebojów należą „Christmas Time Mistletoe And Wine”, „We Don’t Talk Anymore” i „Devil Woman”. 

Freddie Mercury, urodzony na Zanzibarze, wokalista zespołu Queen. Wielokrotnie uznawany za jednego z najlepszych wokalistów w historii muzyki. Jego dwa utwory „We Are the Champions” oraz „Bohemian Rhapsody” zostały uznane za najlepsze w historii. Na Zanzibarze w Stone Town nie dawno otwarte zostało muzeum Frieddiego Mercury’ego. 

George Harrison, urodzony w Liverpoolu muzyk I kompozytor, członek grupy The Beatles, a także producent filmowy. Jak pozostali członkowie zespołu, również został odznaczony Orderem Imperium Brytyjskiego. Był inicjatorem idei charytatywnych koncertów rockowych.

John Lydon, ekscentryczny lider grupy punkrockowej Sex Pistols. Zapoczątkował muzykę punkrockową w Wielkiej Brytanii wydając singiel „Anarchy In The UK”. Znany także z licznych skandali i kontrowersji. 

Sławni Brytyjczycy w kulturze i na ekranie 

Kino brytyjskie, jak i cały przemysł filmowy prezentują wachlarz wspaniałych aktorów i aktorek, którzy w większym bądź mniejszym stopniu zapisali się w szeroko pojętej kulturze. Nie sposób wymienić wszystkich, którzy odnieśli światowy sukces, ale warto wspomnieć o tych najważniejszych. 

Bezapelacyjnie Charlie Chaplin zasługuje na wyróżnienie. Urodzony w Londynie, aktor, komik i reżyser filmów w Hollywood z okresu kina niemego. Był laureatem licznych nagród za swoje osiągnięcia i „geniusz” w aktorstwie, jak i za reżyserie wielu filmów artystycznych. Po wprowadzeniu filmów dźwiękowych był niejednokrotnie nagradzany za własne kompozycje muzyczne. Stał się ikoną kultury popularnej, a jego charakterystyczna postać trampa w czarnym meloniku i ciasnym żakiecie do dziś jest symbolem samego Chaplina jak i całego kina niemego. 

Inną ważną postacią w historii kina był Alfred Hitchcock. Reżyser, scenarzysta i producent urodzony w Londynie, który w 1955 roku stał się również obywatelem Stanów Zjednoczonych. Nazywany „mistrzem dreszczowców i suspensu” Hitchcock tworzył filmy, które w ekspresowym tempie zyskiwały uznanie. Jego pierwsza produkcja „Lokator” z 1927 roku szybko ukształtowała dreszczowca jako nowy gatunek filmowy. W całym swoim życiu wyreżyserował pięćdziesiąt trzy filmy. Został uhonorowany Orderem Imperium Brytyjskiego, a jego produkcje były często nagradzane, między innymi Nagrodami Akademii Filmowej i Złotymi Globami. 

Więcej o brytyjskim kinie można przeczytać w poprzednim wpisie o najlepszych angielskich komediach.