Akcent w języku hiszpańskim
Zastanawialiście się kiedyś jak istotną rolę odgrywają akcenty w języku? Tak naprawdę stykamy się z nimi cały czas, świadomie lub nie. A jakie są reguły dotyczące akcentowania w hiszpańskim? Czym tak naprawdę są akcenty i jakie są ich rodzaje? Jeśli chcecie zagłębić się w tym temacie to dzisiejszy artykuł jest specjalnie dla was!
Akcent to nic innego jak położenie większego nacisku na daną sylabę podczas mówienia. Może się zdarzyć tak, że występują dwa akcenty w jednym wyrazie: jeden mocniejszy, a drugi słabszy. W języku hiszpańskim nie ma takiego rozróżnienia, a ponadto akcenty często są zaznaczone graficzne co ułatwia zapamiętanie ich poprawnej wymowy.
Kurs języka hiszpańskiego w choices® >>
_
_
Czym jest akcent w języku hiszpańskim?
Akcent w języku hiszpańskim można podzielić na trzy rodzaje: acento prosódico, acento ortográfico i tilde diacrítica. Ten pierwszy występuje we wszystkich wyrazach posiadających więcej niż jedną sylabę i dotyczy wymówienia danej sylaby z większą siłą. Nie ma tutaj żadnego oznaczenia graficznego. Słowa zakończone na samogłoskę lub spółgłoskę „s” lub „n” posiadają akcent prozodyczny na przedostatniej sylabie np. caballo, perro, fuente, hablas, camisa. W pozostałych przypadkach akcent pada na ostatnią sylabę, jak to ma miejsce w przypadku wyrazów ciudad, director, reloj, estoy, comer itd.
W przypadku acento ortográfico nad daną samogłoską wstawia się znak ‘ np. lápiz, lámpara. Dzięki temu oznaczeniu silniejszej wymowie podlegają pierwsze sylaby. Gdyby usunąć akcent graficzny, według zasad przedstawionych wyżej słowa te byłyby wymawiane w następujący sposób: lapiz oraz lampara. Z tego powodu ucząc się nowego słownictwa bardzo ważne jest od samego początku zwracać uwagę na pisownię, aby następnie praktykować poprawną wymowę. Brak akcentu w odpowiednim miejscu stanowi błąd ortograficzny.
Dodatkowo istnieje podział słów, ze względu na to która sylaba jest akcentowana. Tyczy się to wszystkich wyrazów, zarówno tych z zaznaczonym akcentem jak i bez. Wyróżniamy cztery podziały:
_
Palabras agudas– akcentowana jest ostatnia sylaba. Jeśli wyraz jest zakończony na samogłoskę lub spółgłoskę „s” lub „n” to dodawany jest akcent graficzny.
Przykłady: café, mamá, iglú, además, religión, posición, jabón, hotel, actor, nariz, arroz, civil
_
Palabras llanas– mają akcent na przedostatniej sylabie. Akcent graficzny pojawia się w przypadku gdy słowo kończy się na spółgłoskę inną niż „s” lub „n” oraz gdy wyraz kończy się na „s”+ inna spółgłoska. W innym razie do słowa nie zostaje dodany żaden znak.
Przykłady: cactus, azúcar, piscina, árbol, puerta, ventana, fruta, césped, biceps, cómics, soldado, maleta
_
Palabras esdrújulas– akcentowana jest trzecia sylaba od końca. Akcent graficzny pojawia się zawsze.
Przykłady: bolígrafo, espectáculo, murciélago, música, antónimo, micrófono, podólogo, plátano, rápido, lágrima, cálido, pájaro
_
Palabras sobreesdrújulas– akcent graficzny pojawia się zawsze na czwartej lub piątej sylabie od końca.
Przykłady: avísamelo, rápidamente, fácilmente, cómpramelo, democráticamente, recítenoslo, específicamente
_
Zajrzyj do naszej oferty kursów języka hiszpańskiego online >>
Kursy językowe, tłumaczenia i inne usługi językowe w choices®
Niezależnie od tego, czy szukasz wsparcia w nauce nowego języka, potrzebujesz tłumaczenia ważnych dokumentów czy chcesz przygotować napisy do filmu, zespół choices® jest gotowy, by sprostać Twoim potrzebom.
Dlaczego zapisywanie akcentu jest ważne
Trzecim rodzajem akcentu jest tilde diacrítica, czyli oznaczenie graficzne pozwalające na rozróżnienie dwóch wyrazów o takim samym zapisie, ale innych znaczeniach. Zwykle słowa te przynależą do odmiennych kategorii gramatycznych. Z tego powodu, bardzo ważne jest zapamiętanie poprawnego akcentowania, gdyż jego złe zapisanie może całkowicie zaburzyć przekaz. Poniżej przedstawiamy listę monosylabowych wyrazów wraz z tłumaczeniem oraz przynależnością do danej części mowy, przy których należy zwrócić szczególną uwagę:
_
Z akcentem | Bez akcentu |
Tú– ty (zaimek osobowy) |
Tu– twój (przymiotnik dzierżawczy) |
Él- on (zaimek osobowy) |
El (rodzajnik męski) |
Mí– mnie (zaimek osobowy) |
Mi– mój (zaimek dzierżawczy) |
Sé (forma czasownika Ser w trybie Imperativo oraz czasownika Saber w czasie teraźniejszym) |
Se (zaimek zwrotny) |
Té– herbata (rzeczownik) |
Te– litera T lub ciebie (rzeczownik lub zaimek osobowy) |
Sí– tak (w gramatyce hiszpańskiej: przysłówek) |
Si– jeśli (spójnik) |
Dé (forma czasownika Dar w trybie Subjuntivo oraz Imperativo) |
De– litera D lub od, z, o (rzeczownik lub przyimek) |
_
Należy pamiętać, że przysłówek w języku hiszpańskim w języku polskim może się okazać przysłówkiem lub partykułą. Z tego powodu w tabelce umieszczona została przynależność do części mowy według hiszpańskiej gramatyki.
Oprócz tego, tilde diacrítica może występować przy słowach zawierających więcej niż jedną sylabę. W podanych przykładach ich użycie różni się w zależności od rodzaju zdania: wyrazy zawierające akcent diakrytyczny występują tylko w zdaniach wykrzyknikowych lub pytajnikowych, a pozostałe w zdaniach oznajmujących.
_
Z akcentem | Bez akcentu |
Dónde– gdzie ¿Dónde estás? |
Donde– gdzie Esa es la calle donde nací. |
Cómo– jak ¿Cómo te llamas? |
Como– jak Lo hice tal como me dijiste. |
Cuándo– kiedy ¿Cuándo volveremos a vernos? |
Cuando– kiedy Iré cuando sea el momento. |
Cuánto– ile ¿Cuántos años tienes? |
Cuanto– ile Hizo tanto cuanto pudo. |
Quién– kto ¿Quién vendrá a la fiesta? |
Quien– kto Quien llegue primero a la meta gana. |
Qué– co ¿Qué haces? |
Que– że, żeby Te dije que volvería. |
_
Dyftongi – akcentowanie samogłosek
Diptongo to nic innego jak dwie samogłoski zapisane obok siebie, które składają się na jedną sylabę. Mogą być formowane przez:
- 2 samogłoski zamknięte-są to „i” oraz „u” np. ciudad, triunfo
- 1 samogłoskę zamknięta i 1 otwartą ( „a”, „e” oraz „o” )- np. reina, cuota, causa
Gdy w wyrazie pojawiają się dwie samogłoski otwarte, to nie tworzą one dyftongu, gdyż nie należą do jednej sylaby np. ca-er, te- at- ro, ma- re-ar. Dodatkowo dyftongi dzielą się na trzy grupy, w zależności od ułożenia samogłosek w słowie:
- Creciente–samogłoska zamknięta+ otwarta np. puesto, tibio, tierra, antiguo, cambia, cuarto
- Decreciente– samogłoska otwarta+ zamknięta np. paisaje, cauce, peine, deudor, boicot, coincidir
- Homogéneo– samogłoski zamknięte np. triunfar, ruiseñor, viudo, oriundo, diurno, cuidadano
Wszystkie przedstawione wyżej przykłady bazują na słowach z acento prosódico. A kiedy w dyftongach pojawia się akcent graficzny? Zawsze nad samogłoską otwartą, według zasad przedstawionych poniżej:
_
Typ wyrazu | Akcent |
Palabras agudas | Wyraz zakończony jest na „s”, „n” lub samogłoskę np. náutico, después |
Palabras llanas | W pozostałych przypadkach nie wymienionych wyżej np. béisbol, alegría |
Palabras esdrújulas | Zawsze np. diócesis, huérfano |
_
Jak widać, temat akcentów jest bardzo obszerny i niezwykle przydatny podczas nauki języka hiszpańskiego. Znając przedstawione wyżej schematy o wiele łatwiej przyjdzie wam zapamiętywanie poprawnej pisowni oraz wymowy. A po więcej językowych ciekawostek zapraszamy was na naszego oficjalnego bloga choices®! A jeżeli dalej wam mało języków to wpadnijcie też na naszego Facebooka i Instagrama!
Wiktoria Drabik
Filolożka języka hiszpańskiego. Oprócz języka hiszpańskiego interesuje się możliwościami i tajemnicami ludzkiego mózgu oraz muzyką. Uwielbia podróżować, chodzić po górach i grać na pianinie.
Poznaj nas lepiej